خوش اخلاقی در خانواده متن منبر (منبر درحرم رضوی )

خوش اخلاقی در خانواده(منبر'>منبر حرم )

خوش اخلاق کسی است که با گشاده رویی، خوش زبانی و برخوردی شاد و پرنشاط با افراد روبه رو می شود، و در هر شرایطی این توانایی را دارد که خوش برخورد باشه، لبش پر از تبسم باشه، و ازکلماتی پر از محبت و لطف نسبت به دیگران استفاده کنه-

خوش اخلاقی دو معنا دارد:

یک. اکتساب فضایل اخلاقی و بدست آوردن کمالات و خصلت‌هایی که انسان را در مسیر خودسازی و پرورش نفس، قرار دهد. وقتی میگیم طرف خوش اخلاقه یعنی 1.صادق و راستگویه .2-عطوفت و مهربانی داره 3.باگذشت و فداكاره 4. به تعهداتش پایبنده (به خصوص تعهد داشتن به زندگی مشترك و عدم خیانت به همسر) 5.امانتداره-6.قدردان زحمات همسرشه 7.خوش زبانه 8. نگاه مثبت به زندگی داره 9. سخاوت داره –10 پاکدامنه - 11 غیوره 12. قابل اتکائه

دو. نرم‌ خویی و خوش‌سخنی و گشاده‌رویی‌ با دیگران- خدای سبحان نسبت به رسول گرامی اسلام در سوره قلم آیه 4میفرماید

وَ إِنَّکَ لَعَلی‌ خُلُقٍ عَظیم

در سوره آل عمران آیه 159 میفرماید: فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ

پيامبر صلي الله عليه و آله 6 نکته 1اَلا اُنَـبِّـئُـكُمْ بِخيارِكُمْ؟ قالوا: بَلى يا رَسولَ اللّه ِ. قالَ اَحاسِنُـكُم اَخْلاقا:2اَحَبُّكُمْ اِلَى اللّه ِ اَحْسَنُكُمْ اَخْلاقا؛. 3حَسِّنوا أَخلاقَکُم وَ الطُفوا بِجیرانِکُم وَأکرِموا نِساءَ کُم تَدخُلُوا الجَنَّهَ بِغَیرِ حِسابٍ؛-.4 اَوَّلُ ما يوضَعُ فى ميزانِ الْعَبْدِ يَوْمَ الْقيامَةِ حُسْنُ خُلْقِهِ؛ -5مِن سَعادَهِ ابْنِ آدَمَ حُسنُ الْخُلقِ وَ مِن شَقاوَهِ ابْنِ آدَمَ سُوءُ الْخُلقِ؛-6. اقرَبُکُم غَدا مِنّى فِى المَوقِفِ اَصدقکم خُلقا -.امام على عليه السلام 3نکته: 1فى سَعَةِ الاَْخْلاقِ كُنوزُ الاَْرْزاقِ؛-ومَنْ ساءَ خُلْقُهُ ضاقَ رِزْقُهُ. 2قال علی حَسِّنْ خُلْقَكَ يُخَفِّفِ اللّه ُ حِسابَكَ؛ 3مهمتر رُبَّ عَزيزٍ اَذَ لَّهُ خُلْقُهُ وَ ذَليلٍ اَعَزَّهُ خُلْقُهُ؛ - عامل خوش اخلاقی صله رحم است قال الصادق ع صِلَهُ الرحامِ تُحَسِّنُ الخُلُقَ وَ تُسمِحُ الکَفَّ وَتُطیبُ النَّفسَ وَتَزیدُ فِى الرِّزقِ وَتُنسِئُ فِى الاجَلِ؛ صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاکیزه جان مى نماید و روزى را زیاد مى کند و مرگ را به تأخیر مى اندازد. پیامبر (صلی الله علیه و آله):

هشدار هشدار هشدار اگه بد اخلاق باشی مکه بری کربلا بری مشهد بیای- شب نیمه شعبان یا قدر حتی در موقعیت توبه قرار بگیری و توبه کنی توبه ات قبول نمیشه قال رسول الله اَبَى اللّه‏ُ لِصاحِبِ الْخُلْقِ السَّیِّى‏ءِ بِالتَّوبَهِ. فَقیلَ: یا رَسول اللّه‏ِ، وَ کَیْفَ ذلِکَ؟ قالَ: لاِنـَّهُ اِذا تابَ مِنْ ذَنـْبٍ وَقَعَ فى اَعْظَمَ مِنَ الذَّنـْبِ الّذى تابَ مِنْهُ؛ خداوند از آدم بد اخلاق توبه نمى ‏پذیرد. عرض شد: اى رسول خدا، چرا؟ فرمودند: چون هرگاه از گناهى توبه کند در ورطه گناهى بدتر از آن که توبه کرده است مى‏ افتد.

یکی از وظایف همسران نسبت به یکدیگر، خوش اخلاقی است. خوش خلقی منشأ هر نیکی و رفتار پسندیده است زندگانی به واسطه خوش اخلاقی شیرین و گوارا می شود و خوش اخلاقی از سه طریق بوجود میاد اولا خوش اخلاقی از ایمان انسان سرچشمه می گیرد و با ازدیاد آن، افزایش پیدا می کند.

جریان مالک اشتر – جریان قصاب بی ادب. علی ع فرمود آنچه مرا راضی میکند این است که اخلاقت را نیکو بگردانی – جریان عمربن عبدود که آب دهن پرتاب کرد- جریان امام حسن و فرد هتاک- جریان امام صادق و زائر بی ادب -

دوما هبچکس خوش اخلاق بدنیا نیامده خوش اخلاقی را یاد گرفته و تمرین کرده حضرت امیر علیه السلام فرمود:«عَوِّدْ نَفْسَک فِعْلَ الْمَکارِمِ» نفست را به انجام اعمال پسندیده عادت ده.در پرتو سعی و کوشش و با اصلاح رفتار خود می توان موجبات خوش اخلاقی را فراهم کرد. -باید با تمرین زیاد و مستمر خود را به نیکخویی با خانواده و افراد جامعه عادت داد.

یکی از مهم‌ترین کارهایی که در این زمینه باید تمرین کرد سلام و احوال‌پرسی توأم با تبسم، دست دادن همراه با صمیمیت و احترام، اولین راه مؤثّر ارتباطی، به منظور تمرین خوش اخلاق بودن و جلب محبت دیگران است.

جریان دروغ نگو انَّ رَجُلاً أَتى سَیِّدَنا رَسولَ اللّه (صلی الله علیه و آله) فَقالَ: یا رَسولَ اللّه عَلِّمنى خُلقا یَجمَعُ لى خَیرَ الدُّنیا وَالاخِرَهِ فَقالَ (صلی الله علیه و آله) : لاتَکذِب

سوما بعضی از صفات اخلاقی، ریشه در توراث و تربیت خانوادگی دارند. از نشانه های کرامت نفس و بزرگ منشی، خوش اخلاقی است. حضرت علی علیه السلام فرمود:«حُسْنُ الْأَخْلاقِ بُرْهانِ کرَمِ الْأَعْراقِ» نیکخویی نشانه اصیل بودن ریشه است. جریان خواستگار امدن برای دختر یکی از یاران امام جواد حضرت فرمودند به کسی دختر بده که خوش اخلاق باشد

در روایت، اخلاق نیک نصف دین شمرده شده است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

«الْخُلْقُ الْحَسَنُ نِصْفُ الدّینِ» الْاسْلامُ حُسْنُ الْخُلْقِ موجب افزایش دوستان و کاهش دشمنان می گردد.

مصادیق خوش اخلاقی -خوش زبانی، احترام به اشخاص، فروتنی، سعه صدر، سلام کردن، دلجویی و مهربانی است

. امام صادق علیه السلام فرمود:

«لا عَیشَ اهْنَأُ مِنْ حُسْنِ الْخُلْقِ» هیچ زندگانی ای گواراتر از خوش اخلاقی نیست. بعضی خیال میکنند مدرک ،مقام، سواد، و حج و کربلاختی تماز روزه بی اخلاق برای انسان خوبی درست میکند نخیر امیر مؤمنان علی علیه السلام فرمود:«حُسْنُ الْخُلْقِ رَأْسُ کلِّ بِرٍّ - ،

در روایتی آمده است که به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خبر دادند که فلان شخص زن خوبی است، روزها روزه دارد و شبها عبادت می کند، ولی بداخلاق است و با زبانش همسایگان را آزار می دهد. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:«لا خَیرَ فیها، هِی مِنْ اهْلِ النَّارِ- یا در روایتی دیگر آمده حضرت در ماه رمضان خرما تعارف کردندبه زنی که به کنیزش فخاشی کرد

قال علی ع رَوِّضوا أَنفُسَکُم عَلَى الخلاقِ الحَسَنَهِ فَإِنَّ العَبدَ المُؤمِنَ یَبلُغُ بِحُسنِ خُلقِهِ دَرَجَهَ الصّائِمِ القائِمِ؛ خودتان را بر خوش اخلاقى تمرین و ریاضت دهید، زیرا که بنده مسلمان با خوش اخلاقى خود به درجه روزه گیر شب زنده دار مى رسد.

برای روشن شدن تأثیر بداخلاقی در گرفتار شدن انسان به عذاب الهی، تأمّل در ماجرای دفن «سعد بن معاذ» سودمند است. درکتاب ناسخ التواریخ(زندگانى پیامبر)، جلد ۲،صفحه :۱۰۶۵) بیست نکته مهم رادر ماجرای سعد ذکر میکند این نکات اهمیت خوش اخلاقی را برای ما فریاد میکند1- او از کبار صحابه رسول الله 2و زعیم و بزرگ قبیله اوس بود. 3.در جنگهایی مهمی نظیر بدر و احد و خندق حضور داشت4. در غزوه بواط در سال دوم هجرت از طرف پیامبر حکومت مدینه به او سپرده شد.5. مستجاب الدعوه بود ؛

6. در جنگ خندق به شدت زخمی و جانبازشد 7 . از همان جانبازی بعد مدتی شهید شد 8.پیامبر بعد وفاتش فرمودندیا سعد، فلقد کنت شجا فی حلوق الکافرین، 9.لو بقیت لکففت العجل- الذی یراد نصبه فی بلد المسلمین کعجل قوم موسى

از کلام بالا مشخص می شود که اگر سعد زنده بود نمی گذاشت حق امام علی علیه السلام را غصب کنند.

10.پیغمبر فرمود: عرش در مرگ سعد جنبش کرد و تکان خورد 11. پیغمبر فرمود در هنگام مرگش درهاى آسمان گشوده شد12. پیامبر در موقع تشییع جنازه او حاضر شدو درمنزلش به سر انگشتان پاى راه مى‏رفت و مى‏فرمود که: از کثرت فرشتگان، جاى قدم گذاشتن نیست و چون پاى مى‏گذارم فرشته بال خود را از جاى بر می دارد تا پاى دیگر بگذارم.

13. پیامبر شخصا او را غسل داد14. ملائکه پیامبر را در غسل مدد کردند 15. حضرت اورا شخصا حنوط و کفن کرد 16.و بر او نماز خواند.

17. در تشییع جنازه عبا از دوش در آورد18 و کفش از پا در آورد. 19.پیغمبر فرمود هفتاد هزار فرشته در تشییع جنازه او شرکت کرد. 20.رسول خدا او را شخصا در قبر گذاشت

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در مراسم تدفین سعد بن معاذ ، خیلی از او تجلیل کرد و احترام زیادی برایش قائل شد. مادر سعد وقتی رفتار پیامبر صلی الله علیه و آله را مشاهده کرد، گفت: پسرم! بهشت بر تو گوارا باد. رسول خدا (ص) فرمود: وای مادر سعد! این گونه قضاوت مکن، زیرا سعد اکنون گرفتار فشار قبر است. یاران پیامبر (ص) باتعجّب پرسیدند: با این همه احترام و تجلیل شما، چرا او دچار فشار قبر است؟ حضرت فرمود:«انَّهُ کانَ فی خُلْقِهِ مَعَ اهْلِهِ سُوءً»او در رفتار با خانواده اشبد اخلاق و سخت گیر بود

قال علی ع رَوِّضوا أَنفُسَکُم عَلَى الخلاقِ الحَسَنَهِ فَإِنَّ العَبدَ المُؤمِنَ یَبلُغُ بِحُسنِ خُلقِهِ دَرَجَهَ الصّائِمِ القائِمِ؛

آدم بهشتی 4 نشانه داره

امام صادق عليه السلام :اِنَّ لاَِهْلِ الْجَنَّةِ اَرْبَعَ عَلاماتٍ: وَجْهٌ مُنْبَسِطٌ وَ لِسانٌ لَطيفٌ وَ قَلْبٌ رَحيمٌ وَ يَدٌ مُعْطيَةٌ؛بهشتى ها چهار نشانه دارند: روى گشاده، زبان نرم، دل مهربان و دستِ دهنده.

امام رضا (علیه السلام): مَن تَبَسَّمَ فى وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ حسنهً؛

جریان اصعمی وزیر هارون و زن خوش اخلاق

-

ج- آثار خوش اخلاقی

نقش حسن خلق در تأمین سعادت زندگی خانوادگی بسیار عمیق و فراگیر است و در تمام شؤون زندگی از قبیل روابط اخلاقی زن و شوهر و نیز شیوه تربیت فرزندان، اثر می گذارد. در اینجا تنها به دو اثر ارزنده آن بسنده می کنیم:

1- ایجاد انس و محبّت

هر کس که دوستدار محبت و خواهان نفوذ در دل دیگران است، هیچ راهی بهتر از خوش اخلاقی نخواهد داشت. امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:«عَلَیک بِحُسْنِ الْخُلْقِ فَانَّهُ یکسِبُک الَمحَبَّةَ»

خوش خلق باش، که برایت جلب محبّت می کند.

انسان خوش اخلاق همواره با زبانی نرم با دیگران سخن می گوید، بدین جهت آنان را تحت تأثیر قرار داده، محبتشان را به خود جلب می کند. حضرت علی علیه السلام فرمود:«بِلینِ الْجانِبِ تَأْنِسُ النُفُوسُ»بر اثر نرمخویی، دیگران با انسان مأنوس می شوند.

کسی که همواره با همسرش بدخلقی و بدرفتاری می کند و با زبانی تند و خشن با ا و سخن می گوید، نباید انتظار داشته باشد که همسرش با او مأنوس شده، نسبت به او عواطف و احساسات دوستانه ای ابراز کند.. حضرت علی علیه السلام فرمود:«حُسْنُ الْخُلْقِ یورِثُ الَمحَبِّةَ وَ یؤَکدُالْمَوَدَّةَ»[ خوش اخلاقی محبت را به همراه می آورد و دوستی را پایدار می سازد.

2- از بین رفتن زمینه اختلافات

خوش اخلاقی یکی از بهترین روشهای حلّ مشکلات و درگیریهای خانوادگی است امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:«بِحُسْنِ الْخُلْقِ یطیبُ الْعَیشُ»با خوش اخلاقی زندگی شیرین و نیکو می شود.

همچنین فرمود:«مَنْ حَسُنَتْ خَلیقَتُهُ طابَتْ عِشْرَتُهُ»هرکس اخلاقش نیکو شود، معاشرتش پاکیزه و نیک می گردد.

ازشوق وصال/ تو خواب ندارم

من در دوجهان غیر تو ارباب ندارم2

جز روی توهرشب مهتاب ندارم

من در دوجهان غیر تو ارباب ندارم2

بیاوهلاکم کن / مست و سینه چاکم کن

منو بکش از عشقت / پایین پاخاکم کن

مست و مجنونم / آروم جونم 2

بخداحسین مثبته گروه خونم

ای یارم، دلدارم

تو رو بیشتر از تموم زندگیم دوست دارم

جان ارباب/جان ارباب/ جان ارباب/ سنه قربان ارباب

لطف و کرم تو/ اندازه ندارد

حاتم بخدا قدر تو آوازه ندارد2

بیت الکرم تو / دروازه ندارد

حاتم بخدا قدر تو آوازه ندارد

مدینه چراغونه/ خونه پر مهمونه

لب به لب پیمونه/ بازه در میخونه

مبتلاته قلبم -زیر پاته قلبم2

عشق من حسيني و تو پنجه هاته قلبم

جان ارباب/جان ارباب/ جان ارباب/ سنه قربان ارباب

ای آبروی آب/ ای گوهرنایاب

ارباب گدا بردرتان آمده دریاب2

آرام و قرار هردیده بیتاب

ارباب گدا بردرتان آمده دریاب2

اگه به تو دل داده/زندگی اش آباده

هرکی گذرش یک بار به حرمت افتاده

یاروغمخواری – خیلی سالاری2

بیشتر از تموم عالم تو هوامو داری

جان ارباب/جان ارباب/ جان ارباب/ سنه قربان ارباب