شرافت و عظمت علی علیه السلام و نزول بیش از 700 آیه در مدح علی(ع)

شرافت و عظمت علی علیه السلام و نزول بیش از 700 آیه را در مدح علی(ع)

خدا به مریم فرمود یا مریم !أخرجی مِن هذا البیت»؛«هذه بیت العبادة لا بیت الولادة از بیت المقدس خارج شو ،این جا ،جای عبادت است نه محل وضع حمل و زائیدن . لذا مریم دور شد . «فإنتبذت بمکاناً قَصیّاًفاجاءها المخاضُ الی جذع النخله قالت یالیتنی مِتُّ قبل هذا و کنتُ نسیاً منسیاً».

یـا ربّ یا ذالـغسق الدّجـیّ و القـمـر المـبتلـج المضیّ

ماذا تری فی اسم ذاالصّبیّ بیّن لنـا من حکمک المقضِیّ

یک لوح سبزی پایین آمد وحضرت أبوطالب علیه السّلام آن را برداشت و دید که در آن لوح این چنین نوشته شده بود که :

خُصِّصتُما بِالوَلَدِ الزَّکیِّ وَالطّاهِر المُنتَجَب الرَّضِیِّ

فَإسمُـهُ مِن شامـِخٍ عَلیٍّ عَلِـیُّ اشتـقُّ مِنَ العَـلِـیِّ

حضرت أبوطالب علیه السّلاماین لوح را در زاویه راست کعبه آویزان کرد و تا زمان هشام بن عبدالملک بود تا اینکه آن را برداشتند و پس از آن ناپدید شد . پس بنابراین آن بزرگوار هم در کعبه به دنیا آمد و هم در مسجد و محراب عبادت به شهادت رسید.

در این جا ذات اقدس اله می فرماید

قال الله تبارک و تعالی فی لیلة المعراج : « یا محمد ! اَلسّلام منّی علیک اِقرأمِنّیِ عَلَی عَلّیِ بنِ ابیطالب اَلسَّلام وَ قُل لَه اِنّیِ اُحِبُّه و اُحِبُّ مَن یُحِبُّه. یا محمد !مِن حُبّیِ بِعَلیّ بن ابیطالب إشتَقَقتُ لَه اِسماً مِن إِسمِی فَاَناَ العِلُّی العظیم فَهُوَ عَلی و انَا المَحمود و انت محمّد .

خداوندا ! به حق محمد و آل محمد ،أحیِنَا حَیاةَ مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمّدٍ وَ أمِتنَا مَمَاتَهُم وَ أحشُرنَا مَعَهُم وَ لا تُفَرّق بَینَنَا وَ بَینَهُم طَرفَةَ عَینٍ أبَداً فی الدّنیَا وَ الأخِرَهِ .

1-آیه ولایت: آیه ۵۵ سوره مائده إِنّما وَلیُّکُمُ اللهُ و رَسولُهُ والَّذینَ ءَامَنوا الَّذینَ یُقِیمُونَ الصَّلوةَ و یُؤتُونَ الزَّکوة و هُم راکِعونَ- که می‌گوید خدا، پیامبر(ص) و کسانی که نماز را برپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند، بر مردم ولایت دارند.[۹] مفسران شیعه و سنی، شأن نزول این آيه را ماجرای خاتم‌بخشی حضرت علی(ع) دانسته‌اند که امام علی در حال رکوع، انگشتر خود را به فقیر بخشید.[۱۰]

2- آیه شراء: آیه ۲۰۷ سوره بقره، وَ مِنَ النَّاسِ مَن یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّـهِ وَ اللَّـهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ- خدا کسانی را ستوده است که حاضرند جان خود را در ازای به‌دست‌آوردن رضایت خداوند فدا کنند در لیلة المبیت مشرکان قصد داشتند به خانه پیامبر اسلام(ص) در مکه حمله کنند و او را به قتل برسانند. در این شب، امام علی(ع) برای حفظ جان پیامبر در بستر او خوابید.

3- آیه تبلیغ: آیه ۶۷ سوره مائده است که براساس آن، پیامبر اسلام(ص) موظف شد پیامی را به مردم ابلاغ کند که اگر در رساندن آن کوتاهی کند، رسالت پیامبریِ خود را به‌انجام نرسانده است

يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّـهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّـهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ- مفسران تصریح کرده‌اند که آیه تبلیغ پس از بازگشت رسول خدا از حجة الوداع در منطقه غدیر خم در ۱۸ ذی‌الحجه نازل شد

4- آیه اِکمال: آیه ۳ سوره مائده است که از کامل‌شدن دین اسلام سخن می‌گوید. در تفاسیر شیعه منظور از کامل‌شدن دین، اعلام ولایت و خلافت امام علی(ع) بر مسلمانان دانسته شده و روایات هم آن را تأیید می‌کند. عالمان شیعه بر این باورند که آیه اکمال درباره واقعه غدیر نازل شده است. .الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذینَ کَفَرُوا مِنْ دینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ از مخالفت با من بترسید اَلْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً.

5-آیه صادقین: آیه ۱۱۹ سوره توبه است که به مؤمنان دستور می‌دهد همراه صادقین باشند و از آنان پیروی کنند. در روایات شیعه، صادقین به اهل‌بیت(ع) تفسیر شده است. محقق طوسی این آیه را از دلایل امامت علی(ع) دانسته است. يا أَيُّها الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقوا الله وَ كُونُوا مَعَ الصّادقين - شیخ صدوق از امیرمؤمنان روایت کرده است:«‌وقتی آیه صادقین نازل شد سلمان از پیامبر(ص) پرسید: آیا صادقین عام است یا خاص؟ پیامبر(ص) پاسخ داد: کسانی که مأمور به همراهی با صادقین شده‌اند، همه مؤمنان هستند؛ ولی صادقون، خاص است و به برادرم علی(ع) و دیگر جانشینان من تا روز قیامت اختصاص دارد

6- آیه خیر البریه: آیه هفتم سوره بینه است که کسانی را که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده‌اند، برترین آفريدگان معرفی می‌کند.[ براساس روایاتِ شیعه و سنی، این گروه به امام علی(ع) و شیعیان او هستند. إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَـٰئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّه – قال ص هو (خیرالبریه ) أنت و شیعتک، تأتی أنت و شیعتک یوم القیامة راضین مرضیین

7- آیه صالح‌المؤمنین: آیه ۴ سوره تحریم است که در آن خداوند علی(ع)، جبرئیل و دیگر فرشتگان را، پشتیبان پیامبر اسلام(ص) قرار داده است. در تفاسیر با استناد به روایاتی از طریق فریقین،[۲۶] تنها مصداق صالح‌المومنین امام علی(ع) معرفی شده است. صالح المومنین از این آیه گرفته شده است: «إِن تَتُوبَا إِلَی اللهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکمَا ۖ وَإِن تَظَاهَرَ‌ا عَلَیهِ فَإِنَّ الله هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِ‌یلُ وَ صَالِحُ الْمُؤْمِنِینَ ۖ وَالْمَلَائِکةُ بَعْدَ ذَٰلِک ظَهِیرٌ‌؛ اگر [شما دو زن‌] به درگاه خدا توبه کنید [بهتر است‌]، واقعاً دل‌هایتان انحراف پیدا کرده است و اگر علیه او به یکدیگر کمک کنید، در حقیقت، خدا خود سرپرست او است، و جبرئیل و صالح مؤمنان [نیز یاور اویند] و گذشته از این، فرشتگان [هم ]پشتیبان [او] خواهند بود.

8-آیه انفاق:‌ آيه ۲۷۴ سوره بقره است. این آیه پاداش کسانی را که در شب و روز، و نهان و آشکارا، انفاق می‌کنند، نزد پروردگارشان دانسته است. به‌گفته مفسران، این آیه درباره على(ع) نازل شده که چهار درهم داشت و يكى را در شب انفاق كرد، يكى را در روز، يكى را در نهان و يكى را آشكارا. الَّذینَ ینْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُون

9- آیه نجوا: آیه ۱۲ سوره مجادله است که به مسلمانان ثروتمند دستور می‌دهد قبل از نجوا (گفتگوی سری) با پیامبر اسلام(ص)، باید صدقه بدهند. هدف گروهی از نجواکنندگان این بود که از این راه بر دیگران برتری کسب کنند. پیامبر اکرم(ص) هم در عین این که ناراحت بود از آنان ممانعت نمی‌کرد تا اینکه قرآن آنان را از این کار نهی کردبه‌گفته طبرسی بیشتر مفسران شیعه وسنی امام علی(ع) را تنها کسی دانسته اند که به این آیه عمل کرده است. یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نَاجَیتُمُ الرَّ‌سُولَ فَقَدِّمُوا بَینَ یدَی نَجْوَاکمْ صَدَقَةً ۚ ذَٰلِک خَیرٌ‌ لَّکمْ وَأَطْهَرُ‌ ۚ فَإِن لَّمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ‌ رَّ‌حِیمٌ - ادامه آیه خداوند نیازمندان را از پرداخت صدقه معاف کرد تا از طرح مسائل مهم یا نیازهای خود در برابر پیغمبر(ص) به صورت نجوا محروم نشوند. چنانکه در تفسیر نمونه آمده است نزول این آیه باعث آزمایش بسیاری از مسلمانان که اظهار علاقه به پیغمبر (ص) می‌کردند شد تا میزان علاقه آنها مشخص گردد

10- آیه وُدّ: آیه ۹۶ سوره مریم است که طبق آن خداوند محبت مؤمنان را در دل دیگران قرار می‌دهد. برپایه برخی روایات، پیامبر(ص) از علی خواست بگوید؛ خدایا محبت من را در دل مؤمنان قرار بده. بعد از این درخواست، آیه ود نازل شد. إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا( خدا محبوبشان میفرماید ) مفهوم ایه :1- ایمان و کار شایسته کلید محبوبیت نزد مردم است و وعده خداوند تخلف ناپذیر است.2-عام بودن مفهوم و مطلب آیه که شامل همه مؤمنان می‌شود.3-محبوب شدن به دست خداست و رحمتی الهی است که نصیب مؤمنان و صالحان می‌شود. 4-ایمان بدون عمل و عمل بدون ایمان کارساز نیست.

11-آیه مباهله: آیه ۶۱ سوره آل عمران است که ماجرای مباهله پیامبر(ص) با مسیحیان نجران را بیان می‌کند. بنابر تفاسیر، امام علی(ع) در این آیه به‌منزله نَفْس و جان پیامبر(ص) معرفی شده است. مفسران این آیه را نشانه حقانیت پیامبر اسلام(ص) و فضیلت اهل بیت(ع) شمرده‌اند و مراد از «اَبْناءَنا» (پسرانمان) در این آیه، حسن و حسین(ع)، و مراد از «نِساءَنا» (زنانمان) فاطمه زهرا(س) و مراد از «اَنْفُسَنا» (جان‌هایمان) را حضرت علی(ع)، دانسته‌اند= فَمَنْ حَاجَّک فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَک مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکمْ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَکمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل‌لَّعْنَتَ الله عَلَی الْکاذِبِینَ

هرگاه بعد از علم و دانشی که (در باره مسیح) به تو رسیده، (باز) کسانی با تو به محاجّه و ستیز برخیزند، به آنها بگو: «بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آن‌گاه مباهله کنیم؛ و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم-

12- آیه تطهیر: بخشی از آیه ۳۳ سوره احزاب است که در آن از اراده خداوند بر پاکی اهل بیت(ع) از رجس و پلیدی سخن آمده است. مفسران شیعه معتقدند این آیه در خصوص اصحاب کساء نازل شده است. إِنَّمَا یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً- بی‌گمان، خدا اراده کرده است تا آلودگی را از شما اهل بیت [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند. این آیه در خانه ام سلمه، همسر پیامبر(ص)، نازل شده و هنگام نزول آن علاوه بر پیامبر(ص) علی(ع)، فاطمه(س)، حسن(ع) و حسین(ع) هم حاضر بودند. در این هنگام پیامبر(ص) پارچه‌ای خیبری (کساء) بر روی خود، علی(ع)، فاطمه(س) و حَسَنین(ع) کشید و دست‌ها را به سوی آسمان بالا برد و گفت: "خدایا! اهل بیت من این چهار نفرند. اینان را از هر پلیدی پاک گردان". ام سلمه از پیامبر(ص) پرسید آیا من نیز در شمار اهل بیت(ع) قرار دارم، پیامبر(ص) پاسخ داد تو از همسران رسول خدایی و تو (بر راه) خیر هستی.

13-آیه اولی الامر: آیه ۵۹ سوره نساء است که مؤمنان را به اطاعت از خدا و رسول خدا(ص) و اولی ‎الامر دستور می‌دهد. از نظر مفسران شیعه و سنی آیه مذکور بر عصمت اولی‎ الامر دلالت دارد. در روایات منظور از اولی‌‎الامر امامان شیعه معرفی شده است. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ الله وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِي الأَمْرِ مِنكُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى الله وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلاً ﴿۵۹ نساء﴾

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیای امر خود را [نیز] اطاعت کنید؛ پس هر گاه در امری [دینی] اختلاف نظر یافتید، اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید، آن را به [کتاب‌] خدا و [سنت‌] پیامبر [او] عرضه بدارید، این بهتر و نیک‌فرجام‌تر است.

- روایت تصریح دارد به اینکه اولوالامر فقط امامان هستند

اولی الامر از دیدگاه اهل سنت

1- اولی الامر ابوبکر و عمر عثمان ؛

2- همه اصحاب پیامبرند

3 مهاجرین، انصار و تابعین

4- اولی الامر، فرماندهان لشکر اسلام در هر زمان می باشند .

5- اولی الامر زمامداران حق و والیان عادل هستند، به شرطی که در محدودة شریعت و اطاعت خدا و رسولش امر کنند و نصی بر حرمتش نباشد، و در غیر این صورت، اطاعت آنان واجب نیست .

6- علما وفقها هستند؛ است: امتثال فتوای علما نیز واجب است، پس پیروی علما در بیان احکام شرع و امر به معروف و نهی از منکر واجب می باشد در صورتی که به اطاعت خدا امر کنند، نه در معصیت خدا ؛

(منظور از «اولی الامر» امامان اهل بیت علیه السلام هستند)

اما مفسران شیعه معتقدند منظور از اولوا الامر، فقط امامان معصوم(ع) مى باشند نه غیر آنها

ولی خدا در قرآن میفرماید صاحب امر کسیه که یس﴿إِنَّمَا أَمْرُهُ فرمان او چنين است إِذَا أَرَادَ شَيئًا که هرگاه چيزي را اراده کند أَنْ يقُولَ لَهُ كُنْ فَيكُونُ﴾.

، تنها به آن مي‌گويد: «موجود باش!»، آن نيز بي‌درنگ موجود مي‌شود!

1-جابر بن عبدالله انصاری، در روایتی که به حدیث جابر معروف است، از پیامبر(ص) درباره واژه "اولی الامر" سؤال کرد. پیامبر(ص) در پاسخ فرمود: «آنان جانشینان من و امامان مسلمانان بعد از من‌ هستند که اولِ ایشان علی بن ابی طالب است و بعد از او به ترتیب حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی...». کفایه الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۵۴-۵۵؛ قندوزی، ینابیع الموده، ۱۴۲۲، ج۱، ص۳۴۱.

2- امام باقر(ع) در تفسیر این آیه می‌فرماید: «اولی الامر امامان از فرزندان علی و فاطمه‌اند، تا آنکه روز قیامت برپا شود». ، البرهان، بحرانی ، ص۳۸۳

3- امام صادق(ع) نیز می‌فرماید: «آنان (اولی الامر) علی بن ابی طالب، حسن، حسین، علی بن الحسین، محمد بن علی و جعفر یعنی من هستیم. سپاس خدا را به‌جای آورید که امامان و رهبرانتان را در زمانی به شما شناساند که مردم آنان را انکار می‌کنند (، تفسیر عیاشی، ۱۳۶۳ش، ص۲۵۲، ح۱۷۴.)

14- آیه مودت: آیه ۲۳ سوره شوری است. در این آیه، مودت و محبتِ «اَلْقُرْبیٰ» به‌عنوان مزد رسالت پیامبر بر مسلمانان واجب شده است. قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی از ابن‌عباس نقل شده که پیامبر منظور از القربی را علی، فاطمه، حسن و حسین بیان کرده است.

1-امام حسن(ع) پس از شهادت پدرش امام علی(ع)، برای مردم خطبه خواند و در ضمن آن فرمود: ما از اهل‌بیت و خاندانی هستیم که خداوند محبت آنها را بر هر مسلمانی واجب کرد؛ آنجا که می‌فرماید: «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی‏...»[ علی بن جعفر، مسائل علی بن جعفر، ۱۴۰۹ق، ص۳۲۸]

2-از امام سجاد(ع) راجع به آیه مودّت سوال شد و امام(ع) فرمود: مراد از این آیه دوست داشتن ما اهل‌بیت پیامبر(ص) است.[ ، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۳۹۲]

از امام باقر(ع) نقل شده است که ائمه معصومین مصداق آیه مودت هستند(کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۱۳، ح۷.) ان مودة اهل بیتی مفروضة واجبة علی کل مؤمن ومؤمنة .

در زیارت جامعه است « وَ بمُوالاتِكُمْ تُقْبَلُ الطّاعَةُ الْمُفْتَرَضَةُ وَ لَكُمُ الْمَوَدَّةُ الْواجِبَةُ

ادبوا اولادکم على حبى و حب اهل بیتى والقرآن‌

قال ص :حبّ آل محمد یوماً خیر من عبادة سنه، و من مات علیه دخل الجنّه- حُبُّ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ يَأْكُلُ [الذُّنُوبَ‏] السَّيِّئَاتِ كَمَا تَأْكُلُ النَّارُ الْحَطَب. لواجتمعوالناس علی حب علی بن ابیطالب ماخلق الله النار

اول مایسئل عنه العبد یوم القیامه حبنا اهل البیت

مَنْ أَحَبَّ عَلِيّاً قَبِلَ اللَّهُ تَعَالَى مِنْهُ صَلَاتَهُ وَ صِيَامَهُ وَ قِيَامَهُ وَ اسْتَجَابَ دُعَاءَهُ أَلَا وَ مَنْ أَحَبَّ عَلِيّاً أَعْطَاهُ اللَّهُ بِكُلِّ عِرْقٍ فِي بَدَنِهِ مَدِينَةً فِي الْجَنَّةِ أَلَا وَ مَنْ أَحَبَّ آلَ مُحَمَّدٍ أَمِنَ مِنَ الْحِسَابِ وَ الْمِيزَانِ وَ الصِّرَاطِ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ فَأَنَا كَفِيلُهُ بِالْجَنَّةِ مَعَ الْأَنْبِيَاءِ ع أَلَا وَ مَنْ أَبْغَضَ آلَ مُحَمَّدٍ جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَكْتُوباً بَيْنَ عَيْنَيْهِ آيِسٌ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ‏

جریان سر مگوی سلمان

جریان امام هادی و عبدالرحمن اصفهانی – قال الهادی ع اسْتَجَابَ اللَّهُ دُعَاءَكَ وَ طَوَّلَ عُمُرَكَ وَ كَثَّرَ مَالَكَ وَ وُلْدَك

قال الرضا ع کن محبا لآل محمد و ان کنت فاسقا و محبا لمحبیهم و ان کانوا فاسقین.

علّامه مجلسی (ره) از کتاب صفوه الاخبار از اعمش نقل می کند که : « قَالَ رَأَيْتُ جَارِيَةً سَوْدَاءَ تَسْقِي الْمَاءَ وَ هِيَ تَقُولُ اشْرَبُوا حُبّاً لِعَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (ع) وَ كَانَتْ عَمْيَاءَ قَالَ ثُمَّ أَتَيْتُهَا بِمَكَّةَ بَصِيرَةً تَسْقِي الْمَاءَ وَ هِيَ تَقُولُ اشْرَبُوا حُبّاً لِمَنْ رَدَّ اللَّهُ عَلَيَّ بَصَرِي

راههای اظهار مودت و محبت ( لسانی دعا و زیارت و خواندن اشعار – جانی مثل مسثم – حبیب – حججی و..– علمی نوشتن کتاب – سریال= فیلم – عملی رفتار علی پسند حسین پسند زهرا پسند )

مدارای با مردم، امانت‌داری مسئولین، عدم دست‌درازی به بیت‌المال و…. از نمونه‌های بارز مودت عملی اهل بیت(ع) هستند.

15- آیه اطعام: این آیه نیکوکاران را کسانی معرفی می‌کند که با آنکه خودشان به غذا نیاز دارند آن را به‌خاطر خدا به مسکین، یتیم و اسیر می‌دهند. بنابر روایات این آیه، درباره بخشش امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) نازل شد. طبق احادیث، حضرت علی(ع)، فاطمه(س) به‌خاطر شفای حسنین(ع) سه روز روزه گرفتند و هر سه روز هنگام افطار با اینکه خود گرسنه بودند، غذایشان را به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند. وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَىٰ حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا ﴿٨﴾ إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّـهِ لَا نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا

16-آیه اهل‌الذکر: آیه ۴۳ سوره نحل و ۷ سوره انبیاء است که بر پرسیدن سؤال از اهل ذکر تأکید می‌کند.[۴۴] بر پایه برخی روایات، اهل ذکر منحصر در اهل‌بیت پیامبر است.

وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِک إِلَّا رِجَالًا نُّوحِی إِلَیهِمْ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکرِ إِن کنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ

و پیش از تو [هم‌] جز مردانی که بدیشان وحی می‌کردیم گسیل نداشتیم. پس اگر نمی‌دانید، از اهل‌ذکر (آگاهان) جویا شوید.

17-آیه نصر: آیه ۶۲ سوره انفال است. به نظر آیت‌الله مکارم شیرازی، تردیدی نیست که مصداق أکمل و فرد شاخص مؤمنان در این آیه، حضرت علی(ع) است. او در کتاب آیات ولایت در قرآن تصریح کرده است که آيه نصر، يكى از آيات فضيلت امیرالمؤمنین(ع) است.‏

وَ إِنْ يُريدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ اللهُ هُوَ الَّذي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ‏ وَ بِالْمُؤْمِنين‏.

و اگر بخواهند تو را فريب دهند، خدا براى تو كافى است؛ او همان كسى است كه تو را، با يارى خود و مؤمنان تقويت كرد.

18- صراط مستقیم: در روایات متعددی علی و ولایت علی(ع) همان صراط مستقیم در قرآن معرفی شده است- - در تفسیر آیه شریفه اِهْدِنا الصِّراطَ المستَقیم نقل می کنند که صراط مستقیم یعنی صراطِ مصطفی صلی الله علیه و آله . و عبداللّه بن عباس شاگردِ علی علیه السلام در تفسیرِ آیه اِهْدِنَا الصِّراط الْمُستقیمِ گفته است: ای بندگان خدا! بگویید اِهْدِنا به حُبّ نبیّ صلی الله علیه و آله و اهلِ بیت گرامی اش.پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل مي‌كند كه فرمود:

«ان الله جعل علياً و زوجته و اَبنائه حجج الله علي خلقه و هم ابواب العلم في امتي و من اهتدي بهم هُدي الي صراط مستقيم

از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم که در تفسیر آیه «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیمَ» فرمود: «أَلطَّرِیْقُ وَ مَعْرِفَةُ الإِمامِ»؛ (منظور راه و شناخت امام است).

و نیز در حدیث دیگرى از همان امام نقل شده: «وَ اللّهِ نَحْنُ الصِّراطُ الْمُسْتَقِیْمُ»؛ (به خدا سوگند مائیم صراط مستقیم

آیا در آیه 41 سوره حجر «قالَ هذا صِراطٌ عَلَیَّ مُسْتَقیمٌ»- ابو حمزه ثمالی از امام صادق(ع) در مورد آیه «هذا صِراطٌ عَلَیَّ مُسْتَقِیمٌ»‏ میپرسد و پاسخ میشنود: به خدا سوگند، آن صراط مستقیم علی(ع) است، به خدا سوگند، علی میزان و صراط است

از امام صادق از پدرش، از پدرانش(ع) نقل شده است: روزی خلیفه دوم به پیامبر(ص) گفت همیشه شما به على میفرمایید که تو برای من مانند هارون نسبت به موسى هستی، با اینکه خداوند در قرآن هارون را یادآورى کرده، ولى نامى از على در قرآن نیست. پیامبر فرمود: ... آیا نشنیده‏اى سخن خداى متعال را که «هَذَا صِرَاطُ عَلِیٍّ مُسْتَقِیم‏»

فرات کوفى، ابوالقاسم فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، محمودی، محمد کاظم، ص 225، تهران، سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى، چاپ اول، 1410ق. «و دَخَلْتُ عَلَى أَبِی جَعْفَرٍ ع فَقُلْتُ جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ إِنِّی أَکْرَهُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ فَإِنْ أَذِنْتَ لِی أَنْ أَسْأَلَکَ سَأَلْتُکَ فَقَالَ سَلْنِی عَمَّا شِئْتَ قَالَ قُلْتُ أَسْأَلُکَ عَنِ الْقُرْآنِ قَالَ نَعَمْ قَالَ قُلْتُ مَا قَوْلُ اللَّهِ [عَزَّ وَ جَلَ‏] فِی کِتَابِهِ قالَ هذا صِراطٌ عَلَیَّ مُسْتَقِیمٌ‏ قَالَ صِرَاطُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ [ع‏] فَقُلْتُ صِرَاطُ عَلِیٍّ فَقَالَ صِرَاطُ عَلِیِّ [بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع‏]».

نزد امام باقر(ع) رفته و عرض کردم فدایت شوم، اگر اجازه دهی سؤالی از شما بپرسم؟ امام فرمود: هرچه میخواهی بپرس. پرسیدم: تفسیر این سخن خدای متعال چیست که در قرآن فرمود: «هذا صِراطٌ عَلَیَّ مُسْتَقِیمٌ»؟ آنحضرت پاسخ داد: منظور از آن، راه علی بن ابی طالب(ع) است. (بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّی الله علیهم)

سوره «یس» آیات 60 و 61 چنین مى خوانیم: «أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لاتَعْبُدُوا الشَّیْطانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ * وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ»؛ (اى فرزندان آدم مگر با شما پیمان نبستم که شیطان را پرستش نکنید [به دستورات او عمل ننمائید] * و مرا پرستش کنید این همان صراط مستقیم است).

در اینجا به جنبه هاى عملى آئین حق، اشاره شده که نفى هر گونه کار شیطانى و عمل انحرافى است

در سوره «آل عمران» آیه 101 راه رسیدن به صراط مستقیم پیوند و ارتباط با خدا است «وَ مَنْ یَعْتَصِمْ بِاللّهِ فَقَدْ هُدِیَ إِلى صِراط مُسْتَقیم»

از پیامبر(صلى الله علیه وآله) چنین نقل شده: «أَلصِّراطُ الْمُسْتَقِیْمُ صِراطُ الأَنْبِیاءِ وَ هُمُ الَّذِیْنَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِمْ»؛ (صراط مستقیم راه پیامبران است و همانها هستند که مشمول نعمت هاى الهى شده اند)

19- عالین - عن أَبِی‌سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ قَالَ کُنَّا جُلُوساً عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِذْ أَقْبَلَ إِلَیْهِ رَجُلٌ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَخْبِرْنِی عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عزّوجلّ لِإِبْلِیسَ أَسْتَکْبَرْتَ أَمْ کُنْتَ مِنَ الْعالِینَ مَنْ هُمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الَّذِینَ هُمْ أَعْلَی مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ الْمُقَرَّبِینَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَنَا وَ عَلِیٌّ وَ فَاطِمَهًُْ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیهم السلام) کُنَّا فِی سُرَادِقِ الْعَرْشِ نُسَبِّحُ اللَّهَ فَسَبَّحَتِ الْمَلَائِکَهًُْ بِتَسْبِیحِنَا قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ اللَّهُ عزّوجلّ آدَمَ (علیه السلام) بِأَلْفَیْ عَامٍ فَلَمَّا خَلَقَ اللَّهُ عزّوجلّ آدَمَ (صلی الله علیه و آله) أَمَرَ الْمَلَائِکَهًَْ أَنْ یَسْجُدُوا وَ لَمْ
یُؤْمَرُوا بِالسُّجُودِ إِلَّا لِأَجْلِنَا فَسَجَدَتِ الْمَلَائِکَهًُْ کُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ إِلَّا إِبْلِیسَ أَبَی أَنْ یَسْجُدَ فَقَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَهُ یا إِبْلِیسُ ما مَنَعَکَ أَنْ تَسْجُدَ لِما خَلَقْتُ بِیَدَیَّ أَسْتَکْبَرْتَ أَمْ کُنْتَ مِنَ الْعالِینَ أَیْ مِنْ هَؤُلَاءِ الْخَمْسَهًِْ الْمَکْتُوبَهًِْ أَسْمَاؤُهُمْ فِی سُرَادِقِ الْعَرْشِ فَنَحْنُ بَابُ اللَّهِ الَّذِی یُؤْتَی مِنْهُ وَ بِنَا یَهْتَدِی الْمُهْتَدُونَ فَمَنْ أَحَبَّنَا أَحَبَّهُ اللَّهُ وَ مَنْ أَبْغَضَنَا أَبْغَضَهُ اللَّهُ وَ أَسْکَنَهُ نَارَهُ وَ لَا یُحِبُّنَا إِلَّا مَنْ طَابَ مَوْلِدُهُ.

20- توسل - «یا أَیُّها الَّذینَ آمَنُوا اتَّقوا اللّه وابتَغُوا إِلیهِ الوَسیلَه وجاهِدُوا فی سَبیلهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون» مائده 35

فَتَلَقّی ءادَمُ مِن رَبِّهِ کَلِمتٍ فَتابَ عَلَیهِ اِنَّهُ هُوَ التَّوّابُ الرَّحیم» بقره 37 - أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- نَحْنُ الْکَلِمَاتُ الَّتِی تَلَقَّاهَا آدَمُ مِنْ رَبِّهِ فَتابَ عَلَیْهِ.بحار 27 ص 39- ابن‌عباس (رحمة الله علیه)- سُئِلَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) عَنِ الْکَلِمَاتِ الَّتِی تَلَقَّاهَا آدَمُ مِنْ رَبِّهِ فَتابَ عَلَیْهِ. قَالَ: سَأَلَهُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًَْ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ (علیهم السلام) إِلَّا مَا تُبْتَ عَلَیَّ فَتَابَ عَلَیْهِ. بحار 24 ص183

وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنفُسَهُمْ جاؤُکَ فَاستَغْفَرُوا اللّه وَاستَغفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللّهَ تَوّاباً رَحِیماً نسا64

«قالُوا یا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا إِنَّا کُنَّا خاطِئینَ * قالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَکُمْ رَبِّی.[یوسف/۹۷] ا

اَللَّــهُمَّ اِنّی اَسئلُكَ وَاَتَوَجَّهُ الَیكَ بِنَبِیكَ نَبِی الرَّحمَةِ...

وَ اسْتَعينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَكَبيرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخاشِعينَ بقره 45

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَالصَّبْرُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله). بحار 26 ص1

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ سَلْمَانُ: قُلْتُ: یَا أَخَا رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)! وَ مَنْ أَقَامَ الصَّلَاهًَْ أَقَامَ وَلَایَتَکَ قَالَ: نَعَمْ! یَا سَلْمَانُ تَصْدِیقُ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی فِی الْکِتَابِ الْعَزِیزِ وَ اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَی الْخاشِعِینَ فَالصَّبْرُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ الصَّلَاهًُْ إِقَامَهًُْ وَلَایَتِی فَمِنْهَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَی وَ إِنَّها لَکَبِیرَةٌ وَ لَمْ یَقُلْ وَ إِنَّهُمَا لَکَبِیرَهًٌْ لِأَنَّ الْوَلَایَهًَْ کَبِیرَهًٌْ حَمْلُهَا إِلَّا عَلَی الْخَاشِعِینَ.بحار26ص1

20- إِنَّ اللهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً احزاب 56- علی‌بن‌إبراهیم ( وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً یَعْنِی سَلِّمُوا لَهُ بِالْوَلَایَهًِْ وَ بِمَا جَاءَ بِهِ.

21 – اسماء حسنی- وَ لِلهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى فَادْعُوهُ بِها وَ ذَرُوا الَّذينَ يُلْحِدُونَ في أَسْمائِهِ سَيُجْزَوْنَ ما كانُوا يَعْمَلُون - َاعراف 180

الصّادق (علیه السلام)- نَحْنُ وَ اللَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَی الَّتِی لَا یَقْبَلُ اللَّهُ مِنَ الْعِبَادِ عَمَلًا إِلَّا بِمَعْرِفَتِنَا. بحار ج 27 ص 38

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- نَحْنُ الِاسْمُ الْمَخْزُونُ الْمَکْنُونُ نَحْنُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَی الَّتِی إِذَا سُئِلَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بِهَا أَجَاب.

الرّضا (علیه السلام)- إِذَا نَزَلَتْ بِکُمْ شَدِیدَهًٌْ فَاسْتَعِینُوا بِنَا عَلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ هُوَ قَوْلُهُ عَزَّوَجَلَّ وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنی فَادْعُوهُ بِها. بحار 91 ص 5